13 września 2022 roku odszedł
Jean-Luc Godard, jeden z najważniejszych i najbardziej wpływowych twórców w historii X Muzy. Krytycy dzielą niekiedy kino na filmy "przed Godardem" i "po Godardzie", bo tryb narracji zaproponowany przez francuskiego reżysera, łamiącego wszelkie reguły gramatyki filmowej, na zawsze zmienił oblicze sztuki audiowizualnej. W odróżnieniu od wielu innych nowofalowych twórców, którzy z czasem zaczynali nieco "klasycyzować",
Godard posuwał granice eksperymentu coraz dalej. Autor "
Do utraty tchu" pozostawał przy tym inspiracją nie tylko dla autorów kina awangardowego, ale też reżyserów związanych z szerszym nurtem kina – od
Rainera Wernera Fassbindera po
Quentina Tarantino i
Wong Kar-Waia.
Godard urodził się 3 XII 1930 roku w Paryżu w zamożnej rodzinie francusko-szwajcarskiej. Podobnie jak inni reżyserzy zaliczani do francuskiej Nowej Fali, twórca rozpoczął swoją przygodę z X Muzą jako krytyk filmowy. W 1950 roku założył razem z
Jacques'em Rivettem gazetę "La Gazette du cinéma", a w 1952 zaczął publikować w słynnym czasopiśmie "Cahiers du Cinéma", kierowanym przez samego André Bazina. Jako zapalony kinofil,
Godard bardzo szybko sam chwycił za kamerę, realizując od 1955 roku filmy krótkometrażowe (między innymi "
Historię wody" wyreżyserowaną wespół z
François Truffautem). Już pierwszy pełnometrażowy film twórcy – "
Do utraty tchu" z 1960 roku – zapewnił mu stałe miejsce w historii kina światowego. Opowieść o uciekającym przed policją złodzieju (
Jean-Paul Belmondo), nawiązującym romans z amerykańską studentką, stała się symbolem rewolucji narracyjnej w kinie i do dziś uznawana jest za jedno ze sztandarowych dzieł francuskiej Nowej Fali. Niejasne motywacje bohaterów, improwizacja, luźna struktura dramaturgiczna, czy użycie kamery z ręki to cechy, które stały się wyznacznikami kina nowofalowego.
Podczas gdy w "
Do utraty tchu" reżyser nawiązywał do amerykańskiego kina kryminalnego, w "
Kobieta jest kobietą" (1961) podjął grę z gatunkiem musicalu. W swoim pierwszym kolorowym dziele
Godard, ostentacyjnie burząc czwartą ścianę, uczynił przedmiotem namysłu same konwencje filmowe. "
Kobieta jest kobietą" pozostaje chyba jednym z najbardziej przystępnych dzieł francuskiego twórcy, a swój sukces zawdzięcza między innymi odtwórcom głównych ról: Muzie reżysera
Annie Karinie oraz
Jeanowi-Paulowi Belmondo.
Karina stworzyła również niezapomnianą kreację w "
Żyć własnym życiem" (1962), opowieści o młodej dziewczynie, która zostaje prostytutką. Fragment, w którym wzruszona bohaterka ogląda w kinie "
Męczeństwo Joanny d'Arc"
Dreyera na stałe przeszedł już do historii X Muzy. Mniej znani pozostają natomiast "
Karabinierzy" (1963), alegoryczny, na wpół eksperymentalny film będący oskarżeniem wszelkiego rodzaju wojen.
Opinię o
Godardzie jako jednym z najciekawszych portrecistów postaci kobiecych potwierdziła "
Kobieta zamężna" (1964), przedstawiająca dzień z życia współczesnej Francuski. Powikłane relacje damsko-męskie stały się również tematem takich dzieł jak "
Pogarda" (1963) i "
Męski, żeński" (1966). Drugi film opowiadający za pomocą mozaikowej formy o relacji miłosnej dwojga młodych ludzi, stanowi kwintesencję stylu reżysera.
Jednym z najsłynniejszych filmów
Godarda z lat 60. pozostaje "
Szalony Piotruś" (1965), zwariowana opowieść o parze kochanków, przemierzających południową Francję. "Sztuka, dotąd tylko cytowana, wychodzi tu jakby z muzeów i zagarnia świat pary bohaterów, ich zachowania, stroje, ciała, twarze... Równocześnie para przekształca własne życie w dzieło sztuki" – pisał o filmie Tadeusz Lubelski. Lata 60. to również czas eksperymentów
Godarda z gatunkiem science fiction. Nowela "Nowy świat" z filmu "
RoGoPaG" przedstawia rzeczywistość po atomowej zagładzie. W przyszłości rozgrywa się również akcja "
Alphaville" (1965), filmu odwołującego się nie tylko do science fiction, ale też do czarnego kryminału.
Pod koniec lat 60.
Godard zradykalizował swoje poglądy na kino i zaczął kręcić filmy jawnie polityczne, jednocześnie coraz bardziej eksperymentując z formą audiowizualną. Dzieła
Godarda zrealizowane po 1968 roku pozostawały labiryntem eksperymentów, jednak coraz częściej odrzucane były przez szerszą publiczność, która uznawała je za zbyt hermetyczne. Do najważniejszych dzieł w dorobku twórcy zaliczane są jednak takie dzieła jak nagrodzone Złotym Lwem w Wenecji "
Imię Carmen" (1983), luźno oparte na operze Bizeta, a także "
Historia/e kina" (1988-1998), ośmioczęściowy serial dokumentalny opowiadający w eksperymentalny sposób dzieje X Muzy.
Na przeglądzie w kinie Iluzjon skupimy się na złotym okresie twórczości francuskiego reżysera i pokażemy większość jego filmów z lat 60. – od "
Do utraty tchu" po "
Alphaville". W programie nie zabraknie również najsłynniejszego dzieła
Godarda z lat 80. – "
Imienia Carmen". Do kina zapraszamy zarówno widzów, którzy chcą przypomnieć sobie filmy francuskiego mistrza, jak i tych, którzy nie zetknęli się jeszcze z jego twórczością. Znacznie wyrastający ponad swoje czasy
Godard w dalszym ciągu bowiem inspiruje i skłania do zastanawiania się nad tym, czym jest i czym może być kino.
PROGRAM:
Rogopag 2.11| godz. 19:30
15.10 | godz. 17:00
Żyć własnym życiem 3.11 | godz. 20:00
27.11 | godz. 20:00
Szalony Piotruś 6.11 | godz. 20:00
13.11 | godz. 19:30
Kobieta zamężna 7.11 | godz. 18:00
12.11 | godz. 20:00
Alphaville 10.11 | godz. 20:00
23.11 | godz. 20:00
Imię: Carmen 14.11 | godz. 20:30
17.11 | godz. 17:00
Do utraty tchu 17.11 | godz. 20:00
30.11 | godz. 20:00
Zakup biletów:
https://tiny.pl/w9s22 oraz w kasie kina Iluzjon.
Dołącz do wydarzenia FB:
https://tiny.pl/w9ss3