Czy można stworzyć film prawdziwie zaangażowany politycznie, który będzie skutecznym narzędziem aktywizmu? Czy kino w ogóle może mieć moc zmieniania świata? Może – jeśli będzie rewolucyjne nie tylko w treści, ale przede wszystkim w formie – zdaje się odpowiadać
Chris Marker, którego wpływ na historię kina i sztuk wizualnych jest odwrotnie proporcjonalny do uznania. Ten zmarły w 2012 roku reżyser był niewątpliwie jednym z mistrzów i prekursorów kina zaangażowanego.
Retrospektywa
Chrisa Markera przypomina, że pytania o wizualność oporu oraz jej wpływ na rewolucje i ruchy społeczne czy dokumentowanie ważnych i gwałtownych społecznych przemian wynikających z globalizacji były zadawane już wcześniej. Filmowcy wychodzący na ulicę z kamerą, żeby filmować demonstracje (oraz brać w nich udział), często zapominają, że nie robią tego po raz pierwszy.
Chris Marker działał na bardzo wielu wzajemnie przenikających się polach: filozofii, polityki, literatury, filmu, dokumentu, fotografii, a od lat 90. zajmował się głównie sztuką mediów. Był twórcą nieco wycofanym, pozostającym obok głównego nurtu francuskiej sztuki i kina drugiej połowy XX wieku, chociaż jego dzieła pojawiają się w zestawieniach najlepszych filmów wszechczasów, wciąż są na nowo odkrywane.
Twórczość
Markera jest bardzo obfita nie tylko pod względem liczby prac, ale przede wszystkim bogactwa tematów, kontekstów i problemów, którymi się zajmował. Podejmując próby uporządkowania jego dorobku, można pokusić się o wyróżnienie trzech sfer wpływu jego twórczości na kino i sztuki wizualne. Pierwszą byłoby pole filmu dokumentalnego (non-fiction), które
Marker zdecydowanie poszerzył, stając się prekursorem, współtwórcą oraz niedościgłym mistrzem eseju filmowego. Druga to wpływ
Markera na sztukę nowych mediów i jego podejmowane od lat 90. eksperymenty z komputerami i technologią. Podczas retrospektywy w
U–jazdowskim kluczowa będzie jednak trzecia sfera, przenikająca się z pozostałymi. Chcemy zadać pytanie, które towarzyszyło
Markerowi przez cały czas – o polityczność kina, rozumianą jako jego polityczna skuteczność oraz o formę filmowego oporu.
Filmowa twórczość
Chrisa Markera jest jednak najbardziej aktualna nie jako prekursora sztuki mediów czy nawet postaci stojącej za inspiracją dla takich filmów jak
"Terminator" Jamesa Camerona albo
"12 małp" Terry'ego Gilliama, ale jako mistrza poetyki filmowego oporu i kryzysu, realizujących się w stworzonym na te potrzeby gatunku – poetyckim, zaangażowanym dokumentalnym eseju filmowym.
Większość z prezentowanych filmów
Markera nie była pokazywana do tej pory w Polsce. Swoją premierę będzie miał także nowy dokument
"Chris Marker, Never Explain, Never Complain".
Filmy pełnometrażowe "Sans soleil", 1982, 100
"Level Five", 1996, 105
"Daleko od Wietnamu", 1967, 115
"Powietrze pachnie czerwienią", 1977, 180
"Piękny maj", 1963, 165'
Krótkie filmy "La jetée", 1962, 28
"Posągi też umierają", 1953, 30
"Junkopia", 1981, 6
"Dimanche à Pékin", 1956, 18
"Vive la baleen", 1972, 16
"A bientôt j'espère", 1968, 55
"La sixième face du pentagon", 1968, 28
"Puisqu'on vous dit que c'est possible", 1973, 47
"LAmbassade", 1975, 22'
"Chats perches", 2004, 59
Film o Markerze "Chris Marker, Never Explain, Never Complain", reż.
Jean-Marie Barbe i
Arnaud Lambert, 2016, 144
{Kino.Noc} 18/11/2017 (sobota), godzina 21:00, bilety 30 zł Chris Marker – wieczór SF: "La jetée" + "12 małp" + "Terminator" Listopadowe nocne kino poświęcone będzie bohaterowi retrospektywy,
Chrisowi Markerowi. Chociaż w czasie przeglądu pokazywane będą głównie eseje filmowe ukazujące polityczne zaangażowanie kina, to nie można zapomnieć o francuskim twórcy jako postaci mającej ogromny wpływ na historię kina, w tym także fantastykę. Jako inspiracja dla wysokobudżetowych klasyków kina SF –
"12 małp" Terry'ego Gilliama oraz
"Terminator" Jamesa Camerona – wymieniane jest niepozorne (w zestawieniu z hollywoodzkimi produkcjami) arcydzieło
Markera "La jetée". Jest to miłosna historia rozgrywająca się w świecie przyszłości po katastrofie, opowiedziana za pomocą nieruchomych zdjęć. Bez tego półgodzinnego filmu historia kina wyglądałaby zupełnie inaczej.
Listopad pachnie czerwienią
Chris Marker – retrospektywa
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski
17–30/11/2017
Bilety 12–14 zł Więcej informacji
http://u-jazdowski.pl/kino/repertuar/listopad-pachnie-czerwienia