Aleksander Ford I

Mawiano o nim: artysta, car, pan pułkownik...Wszystko poniekąd było prawdą. Szorstki i władczy, jednak lubiany przez członków ekip filmowych jako wybitny fachowiec i człowiek rzetelny. Inni reżyserzy i krytycy czasami upatrywali w nim dyktatora i satrapę. Mało efektowny zewnętrznie, emanował jednakże jakimś dziwnym urokiem, który działał na kobiety. Prywatnie łączono go z Aleksandrą Śląską, Sonją Ziemann i innymi znanymi paniami.

Do 1968 roku był wielkorządcą polskiej kinematografii, ale też i jej dynamicznym organizatorem. To on, jako pułkownik WP, zarządził rekwizycję sprzętu filmowego z berlińskiego Babelsbergu, co umożliwiło natychmiastowe rozpoczęcie produkcji filmowej. On organizował zespoły filmowe, w których rozwinęli swoje talenty Andrzej Wajda, Andrzej Munk, Wojciech Has, Kazimierz Kutz...

Studiował historię sztuki w Uniwersytecie Warszawskim. Jako reżyser debiutował na początku lat 30-tych. Pierwszym ważniejszym filmem, który przyniósł mu rozgłos, był zrealizowany w 1932 roku "Legion ulicy". W tymże samym roku autor wyjechał do Palestyny, by zrealizować cykl filmów dokumentalnych o osadnikach żydowskich: "Sabra", "Kronika palestyńska", "Makabiada". Kolejnym obrazem podejmującym tematykę żydowską była ukończona w 1936 roku "Droga młodych". W czasie II wojny światowej Ford przebywał w Związku Radzieckim, gdzie związał się z Czołówką Filmową, następnie z Wytwórnią Filmową Wojska Polskiego - przekształconą w 1945 roku w Państwowe Przedsiębiorstwo "Film Polski". Z tego okresu pochodzą filmy: "Przysięgamy ziemi polskiej" oraz "Majdanek - cmentarzysko Europy", pierwszy w Europie wiarygodny dokument o hitlerowskich obozach śmierci.

Po wojnie zrealizował szereg głośnych filmów, m.in. "Ulicę Graniczną" - która była pierwszym filmem fabularnym o zagładzie warszawskiego getta, "Młodość Chopina", socrealistyczną "Piątkę  z ulicy Barskiej". Wyreżyserował także pierwszą polską superprodukcję - film "Krzyżacy", który cieszył się rekordową frekwencją gromadząc 33 mln widzów i który uzyskał nominację do amerykańskiej nagrody Oscara.