I tu się mylisz! Zrobienie filmu stojącego w opozycji do władzy w tamtym czasie to niebył jeszcze największy problem. Takie filmy powstawały jeszcze w trudniejszych czasach. Gorzej było z dopuszczeniem ich do dystrybucji bo tu dopiero z regóły wkraczała cenzura. Przypomne choćby "Człowieka z marmuru" który przeleżał kupe lat na półce. Film powstał tuż po "sierpniu" w czasie tak zwanej odwilży ale potem szybko go zdjęto. Np. nie dopuszczono go jako polską kandydaturę do oskara.

Precyzując - dziwi mnie - także przez pryzmat powyższej wypowiedzi, np to, że film mógł wygrać w Cannes w 1981. Tzn nie dość, że dali go nakręcić to i wysłać na festwial? Coś kulała ta cenzura i słabo przewidywała konsekwencje.

Hehe, bo akurat do Cannes to ten film przemycany był.

Abstrahując od cenzury, zauważ jedną rzecz.
Film nie krytykuje bezpośrednio ówczesnej ekipy rządzącej, tylko poprzednią. Wówczas rządziła ekipa gen.Jaruzelskiego, a film opowiada o kryzysie ekipy Gierka, czego w konsekwencji miały być strajki.

Ekipa gen.Jaruzelskiego nie tylko odcięła się od Gierka, ale poddała go brutalnej krytyce oraz stawiała siebie jako panaceum na całe gierkowskie zło.

Tak jak "Człowiek z marmuru" kilka lat wcześniej uderzał w stalinizm, od którego z kolei odcinał się Gierek.

Wajda to taki spryciarz, który zawsze umiał znaleźć się w odpowiednim czasie. Choć nie koniecznie robił to świadomie. Po prostu z każdym scenariuszem musiał czekać, aż wymieni się ekipa.

Nie zmienia to faktu, że oba filmy były wielce problematycznie. Swego czasu w KC robiono koło pióra ministrowi Józefowi Tejchmie, za to że dopuścił do powstania "Człowieka z marmuru".
Tak naprawdę jego przeciwników gó... obchodził sam film. Był to po prostu dobry pretekst do niszczenia człowieka.

Argumenty, a raczej kontekst polityczno-sytuacyjny jakie podajesz są całkiem przekonujące.

Z drugiej strony dla mnie, film w skrajnie jasny sposób mówi o rozczarowaniu realnym socjalizmem - jako sequel nawet bardziej bo pokazuje, że w drugim pokoleniu jest tak samo źle, jak niszczone są jednostki itd. Czułem wielki kontrast pomiędzy treścią filmu a jego istnieniem. Stąd moje zdziwienie, że to przeszło.

Nie oszukujmy się, na oscara i tak nie miał szans...