Zdjęcia, kompozycja, aktorstwo, iluzja - mistrzostwo sztuki filmowej. Filmy Bergmana
nie
opowiadają, tylko pokazują sugestywnie rzeczywistość; to kino dla obserwatorów,
wpatrywaczy.
Przykład:
Połowę filmu (a całość trwa 189 min.) spece z Holywoodu załatwiliby w 5 min. kilkoma
stwierdzeniami i scenkami rodzajowymi, podczas gdy Bergman reżyseruje i wykłada
widzowi to w ciągu 90 min., aby wywołać owo stwierdzenie naturalnie w jego (widza)
głowie (chodzi o wzorową, zdrową atmosferę rodzinną). Zamiast informacji, reżyser
wywołuje wrażenie.
Nie wiem jak napisać o czym jest ten film, bo jest o wszystkim co mnie interesuje. Film
-
sen proroczy, o którym się myśli i z którego sceny i ludzie wracają jak duchy. Zacytuję
tekst ze wstępu do książki zawierającej wywiady z autorem. Cytat o mówi o tym filmie
tak:
"Ten człowiek teatru wyreżyserował swoje zejście ze sceny, odejście było
ukoronowaniem, arcydziełem wyrażającym cały jego świat, wszystkie jego
mechanizmy,
filmem większym niż całe współczesne kino, burzącym stereotypy, przekraczającym
własne granice. 'Fanny i Alexander' to triumf snu, dzieciństwa i wolności."
Jestem pewien, że mało jest osób, które dostrzegą wielkość tego dzieła. Obecne kino
wystrzega się środków, z których Bergman komponuje swoje filmy, by nie zrazić do
siebie kretynów - target, na którym żeruje.