Warszawa 1939 roku. Do 30-letniego Józia (Iain Glen), który rozpoczął właśnie karierę pisarską, przybywa dawny nauczyciel, profesor Pimko (Robert Stephens). Pedagog proponuje mu powrót do gimnazjum. Józio trafia do szkoły, w której prym wiodą Miętus (Crispin Glover) i Syfon (Marek Probosz). Pierwszy marzy o brutalnym i surowym życiu, drugi jest uosobieniem niewinności. Kiedy Miętus wyzywa Syfona na pojedynek na miny, przeciwnik traci dotychczasową nieświadomość. Profesor znajduje Józiowi stancję u Młodziaków. Córką nowoczesnych gospodarzy jest wyemancypowana Zuta (Judith Godreche). Dziewczyna pogardza lokatorem, który jest nią zafascynowany. On, chcąc się na niej zemścić, demaskuje prawdę o jej pozornie postępowej rodzinie. Niebawem wraz z Miętusem ucieka na wieś. Zatrzymuje się w domu wujostwa, gdzie spotyka swoją kuzynkę, Zosię (Fabienne Babe), w której od dawna jest zakochany. Postanawia w końcu dorosnąć, ale przyjaciel krzyżuje jego plany... Przeniesione na ekran przez Jerzego Skolimowskiego dzieło Witolda Gombrowicza.

Trzydziestoletni Józio, początkujący pisarz zostaje odesłany przez swojego dawnego nauczyciela profesora Pimko, z powrotem do gimnazjum. Jako osobnik uznany za niedojrzałego ma tutaj odbyć swoistą reedukację. Wśród nowych kolegów Józia wyróżniają się dwaj uczniowie: Miętus, marzący o życiu brutalnym, uosabianym przez wizję parobka, i Syfon wcielenie niewinności. Józio chcąc wyrwać się spod kurateli profesora Pimko ucieka wraz z Miętusem na wieś w poszukiwaniu mitycznego parobka.