Kiedy kilka miesiecy temu zaczynalem swoja przygode z Tora-san'em nie przypuszczalem ze obejrze wszystkie 48 filmow. Nie sa to zadne wybitne dziela, w kazdym filmie jest podobny schemat, a mimo to dalem sie wciagnac - glownie dzieki niespotykanej charyzmie glownego bohatera.
Prawie wszystkie czesci (poza dwiema) wyrezyserowal Yoji Yamada (polskim widzom znany przede wszystkim z trylogii o zmierzchu epoki samurajow), a filmy tafily do Ksiegi Rekordow Guinnesa jako najdluzsza filmowa seria (krecona w latach 1969-1995). Kazda kolejna czesc byla wielkim sukcesem kasowym w Japonii, a wcielajacy sie w tytulowa postac Kiyoshi Atsumi jednym z najbardziej znanych (a juz na pewno najbardziej charakterystycznym) aktorow KKW.
Tora opuscil dom bedac nastolatkiem, po klotni z ojcem. Jest obwoznym sprzedawca i naciagaczem, wciskajacym ludziom "mydlo i powidlo" podczas odbywajacych sie w Japonii licznych bardziej i mniej znanych swiat i festiwali. Po 20 latach powraca w rodzinne strony, do dzielnicy Shibamata na peryferiach Tokio, gdzie mieszkaja jego jedyni zyjacy krewni (ciotka, wuj i siostra Sakura) ktorzy prowadza maly sklepik ze slodyczami w jednej z przyswiatynnych uliczek.
Z glownych bohaterow jest jeszcze maz sakury Hiroshi, oraz ich synek Mitsuo, a takze kaplan i jego sredniorozgarniety pomocnik Gen, oraz wlasciciel pobliskiej drukarni o wdziecznym przezwisku Octopuss (najzabawniejsza postac w serii, poza Tora-san'em oczywiscie).
Jak juz wspomnialem w wiekszosci filmow schemat jest bardzo podobny, dlatego mozna spokojnie ogladac poszczegolne czesci randomowo (ale najlepiej zaczac od jedynki by zapoznac sie ze wszystkimi postaciami). Film zwykle zaczyna sie sekwencja snu, nawiazujaca do japonskiej historii i legend (choc nie zawsze - vide kapitalna parodia "Szczek" Spielberga).
Po przebudzeniu Tora postanawia wrocic do Tokio i pomieszkac troche z rodzina. Przywozi im jakies tandetne prezenty, lecz dosc szybko dochodzi do klotni i obrazony bohater znow wyjezdza w nieznane. W podrozy zazwyczaj spotyka przypadkowa kobiete, w ktorej sie zakochuje i zostaje dla niej dluzej w danym miejscu. Warto wspomniec ze w kazdej czesci Tora spotyka inna "Madonne" (tak okreslane sa jego wybranki) poza Lily, ktora wystapila w czterech filmach. Nigdy jednak nie dochodzi do slubu - zazwyczaj partnerki choc bardzo go lubia, to traktuja jako przyjaciela, a czasami sam Tora (bardzo niesmaly w stosunku do plci przeciwnej) czujac sie za bardzo osaczony, ucieka w rodzinne strony znow pomieszkac troche w jednym miejscu. Zawsze jednak kiedy zbliza sie Nowy Rok, mimo nalegan bliskich wyjezdza, by ustawic swoj kramik na jakims lokalnym festiwalu.
Tora to zupelne przeciwienstwo typowego Japonczyka - len, wlasciwie bezrobotny, wykorzystujacy bez skrupulow innych (a zwlaszcza najblizsza rodzine), w dodatku prostak i cham. Z drugiej strony to bohater o zlotym sercu, potrafiacy bezinteresowanie pomagac innym, czy podzielic sie ostatnia miska ryzu.
Nieco zagubiony, zazwyczaj pragnacy jak najlepiej dla wszystkich, choc zupelnie mu to nie wychodzi.
Niektore z filmow to typowe komedie, innym blizej do romansu, kina obyczajowego czy dramatu - w kazdym jednak (nawet kiedy scenariusz zawodzi) Kiyoshi Atsumi daje z siebie wszystko. Nawet kiedy byl juz ciezko chory prosto ze szpitala jezdzil na plan, bo trudno bylo sobie wyobrazic nowy rok bez kolejnej czesci "Tora-san'a" (mimo iz w ostatnich filmach centralna postacia jest jego siostrzeniec Mitsuo). Atsumi to aktor charakterystyczny i niezwykle charyzmatyczny (choc tylko jesli chodzi o "Tora-sana" z ktorym na stare lata zreszta sie identyfikowal). Zagral w kilku innych filmach (glownie produkcje Yamady, w ktorych zapewne dostawal role po znajomosci i Yoshitaro Nomury), a nawet "Tora, Tora, Tora", lecz zazwyczaj nie byly to role pierwszoplanowe.
Ogladajac ta serie naprawde mozna zzyc sie z bohaterami i obserwowac jak starzeja sie przez te 26 lat - prawie wszyscy pierwszoplanowi aktorzy (wyjatek to wuj i Mitsuo) wystapili w 48 filmach! Poza znanymi aktorkami i piosenkarkami, ktore wcielaly sie w wybranki Tora-san'a, na plan filmowy zapraszano sporo waznych osobistosci jak legendarny aktor Teatru Kabuki Nizaemon Kataoka, a nawet Toshiro Mifune!
"Tora-san" to idealne filmy dla osob interesujacych sie Japonia. Nie tylko znakomicie ukazuja zycie w epoce Showa, ale takze nie mozna im odmowic walorow krajoznawczych - wszak Tora zjezdzil caly kraj od Hokkaido po Okinawe, odwiedzajac ponad 100 roznych miejscowosci!

Goraco polecam zapoznac sie z ta seria, ktora jak juz wspomnialem nie trzeba wcale ogladac chronologicznie. Moje ulubione odcinki to: 1,8,19,20,28,29,38,43.
Kilka filmow wyszlo na DVD w Stanach, a takze mozna importowac z Hongkongu (z angielskimi napisami).
Prawdziwy rarytas to japonskie wydanie z okazji 40lecia - zbior wszystkich 48 filmow, z mnostwem gadzetow, a calosc zapakowana w walizke jaka zwykl nosic Tora-san. Tylko cena (prawie 200tysiecy jenow, czyli w przeliczeniu okolo 8500 zlotych!) moze zniechecic nawet najwiekszego fana :(
A gdyby ktos byl w Tokio, wysiadajac na stacji Shibamata niech koniecznie spojrzy na pomnik, gdzie bohater z nieodlaczna walizka czeka na pociag by wyruszyc w swoja ostatnia podroz.