Tak dobitnej i jednocześnie na wskroś autorskiej egzekutywy ludzkiego "jądra ciemności" ze świecą szukać. Ze szwedzkim Maestro przeżyłem chyba koło dziesięciu różnych przygód. Każda z nich okropnie zajmująca, ale Persona... brak słów. Ja sam jestem gdzieś u początku drogi z Bergmanem, więc takie postawienie przeze mnie sprawy zakrawa na donkichoterię, ale jakoś tak mi się widzi, żeby przydać temu filmowi określenie opus magnum. Mare tenebrarum wokół samotni, ten dojmujący minimalizm, który sprawił, że cichy z reguły monolog jednej jedynej dłużej mówiącej w tym filmie postaci-pielęgniarki potrafił wzniecić we mnie tak skrajne emocje, jak przy oglądaniu hm... może jakiejś tajemniczej kasety z brutalnym gwałtem na mnie samym. Rozwiązanie filozoficznej zagadki: obrazek naczyń połączonych, a może raczej klepsydry, która przy tego rodzaju napięciach interpersonalnych nie zdąży nigdy z przesypaniem się piasku do końca. Do tego genialny Sven Nykvist. Po obejrzeniu całości całą noc nie spałem, ohydnie doskonała wiwisekcja, której nie sposób obserwować z pruderyjną przyjemnością. Bardzo niemile widziane, ale konieczne arcydzieło. Amen.