Idylla amerykańskiego przedmieścia już dawno została rozbita. Wielu filmowców nie mogło oprzeć się pokusie zdemaskowania prawdziwego obrazu spokojnego i dostatniego życia przeciętnego mieszkańca suburbs. Ciężko zatem uwierzyć, że kolejne filmowe spojrzenie na tę scenerię mogłoby okazać się wyjątkowo odkrywcze. Tymczasem ?Poza tym?, debiut reżyserskiego duetu Shaninin i Walker, to jeden z najciekawszych eksperymentów formalnych tegorocznej edycji Międzynarodowego Konkursu Era Nowe Horyzonty.
Początkowo film zdaje się być przeglądem nieszkodliwych dziwaków z sąsiedztwa. Starsza pani notorycznie wzywa straż pożarną, by móc pokazać się nago jej funkcjonariuszom, jej sfrustrowana współlokatorka nagrywa każdy dźwięk związany z leciwą ekshibicjonistką, samotny ojciec rozpaczliwie stara się odzyskać aprobatę syna zabierając go na wycieczkę bez celu, a rodowity Indianin ucieka od problemów budując totem ze wszystkich niepotrzebnych mu bibelotów. W serii dowcipnych wydarzeń pojawi się jednak obraz przejmującej samotności bohaterów, która ukazana jest w sposób pozbawiony banalnego liryzmu.
Film rozpoczyna się sceną na sąsiedzkim przyjęciu, które jest epizodem łączącym wszystkie prezentowane wątki. W miarę rozwoju fabuły staje się jednak jasne, że twórców scenariusza interesuje realne prawdopodobieństwo splecenia się kilku historii w tej samej dzielnicy. Stanowi to zabieg niezwykle odświeżający, ponieważ siła fabuły nie opiera się na wymuszonych podobieństwach. W ?Poza tym? niewiele się ostatecznie uzupełnia, a codzienne zmagania bohaterów zaledwie ocierają się o siebie. Jedynym, jak się okazuje wystarczającym, mianownikiem wszystkich historii jest brak komunikacji międzyludzkiej. Każdy z epizodów kończy się jednak zdecydowanie dalekim od stylu hollywoodzkiego, drobnym przełomem psychologicznym, który daje nadzieję na poprawę.
Nie tylko scenariusz ma zbliżyć widza do amerykańskiej codzienności. Jennifer Shainin i Randy Walker zdecydowali się na formę, która imituje obraz nagrywany przez kamerzystę amatora, co nadaje całemu filmowi wygląd domowej produkcji. Z pozoru nieoryginalny, wykorzystany już wielokrotnie pomysł nabiera w ?Poza tym? nowego kształtu. Twórcy filmu nie starali się bowiem stworzyć kolejnego obrazu czerpiącego inspiracje z techniki dogmy. Pomimo, że każde ujęcie sprawia wrażenie nakręconego przypadkowo, wizualna strona filmu zaskakuje konsekwencją i praktycznym brakiem niedociągnięć. Film nie posiada scen zbędnych a oko kamery zwrócone jest na momenty kluczowe dla opowiadanych historii. Ich realizm jest efektem współpracy ze złożoną z samych amatorów obsadą. Aktorzy sami mogli zadecydować, jak zabrzmią wypowiadane przez nich kwestie. Dzięki tym zabiegom dzieło debiutantów zyskuje niewymuszoną lekkość i autentyczność, które zbliżają kino do prawdziwego życia.


Katarzyna Grynienko