NIKCZEMNOŚĆ. To pierwsze słowo, które ciśnie mi się na usta po obejrzeniu tego filmu. „Smoleńsk” oglądałem z otwartymi ze zdumienia ustami, zadając sobie pytanie: jak można tak kłamać, bez zmrużenia oka, z patosem i żarem przekonując widza, że kłamstwo jest prawdą? Film wywołał więc u mnie moralny wstrząs, ale zupełnie nie taki, o jaki chodziło jego twórcom.
Drugie słowo, które przyszło mi na myśl, to POLITYKA.
Wielu recenzentów oceniło film pod względem artystycznym, wskazując na marne aktorstwo, kiepski scenariusz, amatorski montaż, bezładną strukturę itp, itd. To wszystko prawda, ale myślę, że takie podejście krytyków mija się z celem, bo reżyserowi i scenarzystom w ogóle nie chodziło o stworzenie dzieła artystycznego, lecz o wygenerowanie przesłania. Film sprawia więc wrażenie publicystyki politycznej przeniesionej na ekran i dlatego uważam, że przede wszystkim w takiej kategorii powinien być oceniany.
Trzecie słowo to ZAŻENOWANIE.
Twórcy filmu przyjęli chyba założenie, że na „Smoleńsk” wybiorą się do głównie osoby upośledzone umysłowo. Rzeczywistość zniuansowana może być dla takich osób zbyt trudna do pojęcia, dlatego świat „Smoleńska” jest czarno-biały, bez żadnych półcieni. W filmową „prawdę” wierzą wszyscy szlachetni, uczciwi, dobrzy ludzie, a ci, którzy w nią nie wierzą, są brutti, sporchi e cattivi – odrażający, brudni, źli. I w zasadzie tylko te dwie odmiany homo sapiens zaludniają nasz kraj.
Czwarte słowo to FUSZERKA
Nawet jako propagandowa agitka film nie jest udany. Propaganda, aby była skuteczna, musi być inteligentna. Film powinien wabić widza subtelnie, niczym syreny Odyseusza. Tymczasem reżyser bez przerwy wali widza po głowie obuchem jedynie słusznej prawdy. Ci, którzy w tę „prawdę” wierzą, utwierdzą się w swojej wierze, a smoleńscy „ateiści” staną się jeszcze bardziej sceptyczni.