Ciekawe spostrzeżenie. Byłem wczoraj na pokazie przedpremierowym filmu (wcześniej widziałem go na festiwalu) i pokaz poprzedzony był krótkim wykładem pewnego profesora z krakowskiego UP, który również mówił o wyjątkowości "Syna Szawła" w kwestii oddania na filmie obrazu Zagłady. Kolejna ciekawa rzecz: Lanzmannowi ten film bardzo się podobał:

"In an interview at his home in Paris, Mr. Lanzmann, 90, gave “Son of Saul” and Mr. Nemes his blessing. “I think it’s a very new film, very original, very unusual,” Mr. Lanzmann said.

“It’s a film that gives a very real sense of what it was like to be in the Sonderkommando,” he added. “It’s not at all melodramatic. It’s done with a very great modesty.”

Źródło: http://www.nytimes.com/2015/12/15/movies/in-son-of-saul-laszlo-nemes-expands-the -language-of-holocaust-films.html?_r=0

Dzięki za cytaty, interesujące, że Lanzmannowi film się podobał, ale znaczy to, że jest trochę niekonsekwentny :P.
Sam w "Shoah" nie użył nawet materiałów archiwalnych, a jego rzeczywistość jest rzeczywistością poobozową.
O "Liście Schindlera" Spielberga mówił "Spielberg zgrzeszył, próbując odtworzyć sceny w obozie koncentracyjnym, ponieważ każda taka próba nieuchronnie fałszuje rzeczywistość".
Źródło "claude_lanzmann_i_wojna" (filmweb nie chce linka przepuścić)
------------------------------------------------------------
Film widziałem w Iluzjonie jakiś czas temu i długo nie wiedziałem co o nim napisać.
To film wyjątkowy, nie pamiętam, żeby wcześniej powstał wcześniej taki film o zagładzie, ale bardzo boję się, że powstaną kolejne filmy, bardzo podobne do niego i już niekoniecznie wybitne. Niekoniecznie uczciwe.
Dlatego też nasunął mi się problem symulakrum; jeżeli widz (zwłaszcza młody), który nie ma rzetelnej wiedzy o zagładzie, zobaczy "Syna Szawła" może uznać film za:
a) ciekawą gierkę survivalową -tu widzę "jedynie" problem ignorancji
b) prawdziwy obraz zagłady-tu widzę problem przekłamania, mimo szlachetnych intencji twórców
c) widz po obejrzeniu filmu poszerzy swoją wiedzę o źródła historyczne-wariant optymistyczny :P

Albo Lanzmann jest niekonsekwentny, albo "Syn Szawła" to rzeczywiście absolutnie wyjątkowe dzieło na tle innych filmów o tej tematyce :)

A reakcjami widzów niedouczonych bym się nie przejmował, wszak podobny problem stwarza większość filmów historycznych. Nie każdy film jest dla każdego, niedouczeni niech się douczą, filmy fabularne nie są (i chyba nie powinny być) lekcjami historii.

@bla_bla

Nie prowokuj, proszę, do dyskusji, która potrwałaby co najmniej tydzień. :P

Filmu nie oglądałem, u nas takie rzeczy rzadko wyświetlają. Specjalnie spojrzałem teraz na repertuar - nawet w zapowiedziach niet. :-)

Co do Twojego pytania - każdy, kto zna "Medaliony" Nałkowskiej, natychmiast skojarzy podobną sytuację. Ale jej rozwiązanie oczywiście jest całkiem inne, takie - do pomyślenia, podczas gdy moja reakcja, kiedy przeczytałem jakiś czas temu opis "Syna Szawła", to było jednak powątpiewanie.

Niemniej, jeżeli interesuje Cię ten temat, odsyłam na przykład do "Literatury na Świecie" nr 1-2 (390-391), rok 2004. Tam znajdziesz rozważania na temat tego, jakie problemy stwarzają różne reprezentacje Zagłady w sztuce.

Według mnie to już za późno, by o tym dywagować. Raczej trzeba przystać na to, że te Baudrillardowskie "symulakry" zawłaszczyły rzeczywistość, ludzkie myślenie i wyobrażenia o tym, co było i jest.

Przecież kino jest niczym innym jak jednym wielkim symulakrum. Pytanie, jak wykorzystają je twórcy. Czy bardziej rozsądnie (Nemes) czy mniej (większość hollywoodzkich bzdurek wojennych).