Akcja filmu toczy się w bliżej nieokreślonym kraju śródziemnomorskim. Podczas demonstracji ginie profesor uniwersytecki związany z ugrupowaniem lewicowym, Z (Yves Montand). Zmarły był wprawdzie solą w oku rządzącej partii oraz sterowanej przez nią armii, ale sprawa wymaga przeprowadzenia śledztwa. Ofiara to człowiek bardzo znany, a wydarzenie odbyło się na oczach setek świadków. Dochodzenie zostaje powierzone niedoświadczonemu sędziemu śledczemu (Jean-Louis Trintignant). Mimo że władza, która chce dowieść społeczeństwu, że śmierć Z była przypadkowa, piętrzy przed nim przeszkody, mężczyzna trafia na właściwy trop.
Film został zainspirowany prawdziwymi wydarzeniami - mordem politycznym, który miał miejsce w Grecji. Reżyser nadał mu cechy uniwersalne i obnażył ponadczasowe mechanizmy polityczne.

Północna Grecja, lata 60. XX wieku. Polityk należący do głównej opozycyjnej partii, Z (Yves Montand) zostaje zaatakowany na ulicy i wkrótce umiera w wyniku odniesionych obrażeń. Centrolewicowa organizacja, do której należał, sprzeciwia się wszelkim interwencjom zagranicznych państw w zakresie spraw krajowych i jest postrzegana przez rządzącą prawicową partię jako zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego. Niemal natychmiast rozpoczyna się maskowanie zbrodni. Policja stwierdza, że zmarły został potrącony przez pijanego kierowcę. Prowadzący sprawę prokurator (Jean-Louis Trintignant) skrupulatnie przesłuchuje wszystkie związane z nią osoby, powoli gromadząc dowody, które wskazują na to, że oficjalna wersja wydarzeń nie jest zgodna z prawdą.

Ten nakręcony w gorącym roku 1968 obraz wciąż fascynuje. I wciąż przeraża, bo choć akcja dzieje się w bliżej nieokreślonym miejscu na południu Europy, fabuła została oparta na autentycznej historii. To ponadczasowa przypowieść o mechanizmach korupcyjnych i moralności: gdy tytułowy Z (w tej roli niezapomniany Yves Montand) uwikłany zostanie w polityczną grę, to niczym w szekspirowskim dramacie historia potoczy się niezależnie od niego.