Witam

Chcę podzielić się swoją interpretacją treści Vanishing Point oraz paroma uwagami, co niniejszym czynię.

To dzieło jest apotezą wolności, która wręcz emanuje z ekranu - wielkie plenery, puste drogi i oczywiście prędkość... Kowalski jest osobą wolną (na razie tak przyjmijmy, później zobaczymy czy rzeczywiście) i z natury dobrą - otrzymał order za odwagę w Wietnamie, stracił posadę w policji ratując nieznajomą kobietę przed próbą gwałtu przez jego przełożonego, pomaga osobom spotkanym na swojej drodze. Sam kreuje swoje życie i skupia się na trzech wyznawanych przez siebie wartościach:
1. Służba innym i niesienie pomocy (jw. czyli praca w policji, wojsku; pomoc innym)
2. Wielki talent do prowadzenia i umiłowanie motoryzacji (mówi o tym Sandy w wywiadzie i jest to wyraźnie pokazane w pościgach; Kowalski był zawodowym kierowcą w Demolition Derby i wyścigach motocyklowych)
3. Miłość - piękna i prawdziwa (historia Very)
Jednak życie nie jest dla niego łaskawe - traci posadę w polcji interweniując w słusznej sprawie oraz ginie jego ukochana. Nie osiąga też sukcesu w sportach motorowych, jednak tu sprawę widzę tak - Sandy mówi w wywiadzie, że Kowalski był zawsze numerem 1, jednak nie chciał wygrywać - wg. mojej interpretacji brał udział w zawodach z pasji, a nie dla rozgłosu i medali. Przytłoczony życiowymi porażkami (policja, utrata ukochanej) wpada w nałóg narkotykowy, jest to dla niego ratunkiem - dzięki nim staje się wolny od nieszczęścia (osobiście uważam to za zły wybór i jest wg. mnie człowiekiem BARDZO nieszczęśliwym). Teraz - sa dwa typy sposobów na radzenie sobie z wewnętrzymi problemami - konstruktywne i destruktywne. Te drugie są dużo łatwiejszą drogą, stąd wybiera ją bohater. Jeśli chodzi o metodę konstruktywną, to pod koniec filmu Super Soul mówi "In honor of the last american hero to whom speed means freedom of the soul". Tak więc jedynym sensem życia, który mu pozostał jest "jazda na krawędzi" - i tu oczywiście każdy może mieć swoje zdanie czy rzeczywiście jest to metoda konstruktywna, bo szybka jazda po drogach publicznych bezpieczna nie jest. I tutaj wracamy do ważnego słówka "wolny" z drugiego zdania. Wobec jest wolnego wyboru szalonej jazdy staje policja. Jej rolę odczytuje jako symbol konwenansów społecznych, systemu państwowego, korporacjonizmu etc. które nie pozwalają jednostce żyć według własnych zasad, potrzeb, wartości. Warto tu odnotować, że jeden ze ściagających Kowalskiego policjantów napada w stroju cywilnym na radiostację KOW, co osobiście odczytuje jako przekaz, iż "system" nienawidzi i niszczy wolność człowieka - cytat z filmu:
Super Soul "And there goes the Challenger, being chased by the blue, blue meanies on wheels. The vicious traffic squad cars are after our lone driver, the last American hero, the electric centaur, the, the demi-god, the super driver of the golden west! Two nasty Nazi cars are close behind the beautiful lone driver. The police numbers are gettin' closer, closer, closer to our soul hero, in his soul mobile, yeah baby! They about to strike. They gonna get him. Smash him. Rape... the last beautiful free soul on this planet."
Lecz na koniec dodaje:
"If the evil spirit arms the tiger with claws, Brahman provided wings for the dove."
Jednocześnie sam Super Soul jest wspomnianymi skrzydłami dla Kowalskiego i wspiera go w ucieczce przed złem.

Jeśli chodzi o zakład z początku filmu - nie należy się moim zdaniem w ogóle na nim skupiać i w żadnym wypadku nie jest on powodem pogoni bohatera. Jeśli zaś chodzi o jego cel właśnie... Sam Kowalski go nie podaje - tzn. mówi np. że musi być w Frisco w sobotę o 15.00 czy autostopowiczce, że Frisco to jego dom, lecz wg. mnie są to uniki w podaniu odpowiedzi, której... zwyczajnie nie ma - liczy się tylko podróż, nie jej cel. Droga ma służyć oderwaniu się od dręczących bolączek życia i dać wolność bohaterowi.

Są dwie wersje filmu - pełna i druga, w której wycięto wątek autostopowiczki. Dla niewtajemniczonych - przed dojechaniem do Cisco Kowalski zabiera ze sobą nieznajomą autostopowiczkę. Nie wyjawia ona swojego imienia, mówi jednak że długo go szukała. Kowalski zaczyna ją całować, po czym w następnej scenie budzi się rano, a nieznajoma znika. Jest ona symbolem śmierci, która zawsze była krok za Kowalskim - a w końcu on sam składa "pocałunek śmierci". Uważam że wypuszczenie wersji filmu bez tego wątku jest dużą stratą dla całego filmu i bardzo złą decyzją - co za nią przemawiało, nie wiem.

Wreszcie - zakończenie. Najpierw żeby rozwiać wątpliwości - na początku filmu bohater zawraca przed buldożerami, następnie zjeżdża z głównej drogi, a później zatrzymuje się i podejmuje decyzje o końcu swojej podróży. Następnie wraca na drogę i zmierza w stronę blokady - scena kończy się o 10.02. Dwie minuty później mamy spektakularny finał. A teraz moje zdanie nt. sensu zakończenia. Bohater jest osobą nieszczęśliwą, którą przy życiu trzyma już tylko brawurowa jazda będąca sensem istenienia oraz narkotyki, które służa odcięciu się od złych emocji i uśmierzeniu bólu istnienia. Kiedy zdaje sobie sprawę że nastał "koniec jazdy" (nie potrafię lepiej tego wyrazić - w każdym razie jeśli zostanie złapany czeka go więzienie, a nie dalej fotel kierowcy) jedyną ucieczką od cierpienia pozostaje samobójstwo. Moim zdaniem traktuje je jako ostateczną wolność i uwolnienie od cierpienia i niedoli życia - w ujęciu na moment przed zderzeniem wyraźnie się uśmiecha i jest świadom swojego działania. Dlatego film uważam za "ciężki" - są w nim cudowne plenery, świetne powolne sceny ze skupieniem na ludzich, wspaniałe pościgi, a przede wszystkim Dodge Challenger R/T z niebiańskią orkiestrą widlastej ósemki, jednak przekaz i losy bohatera są bolesne, ukazane jest nieszczęście człowieka, który nie potrafi żyć w zgodzie ze samym sobą w otaczającym go świecie.

I mała notka z mojej strony. Moim zdaniem wolność jednak nie może być bezwarunkowa i musi mieć swoje granice - kończy się tam gdzie zaczyna się wolność drugiej osoby. Przekładając to na film - trzeba ograniczyć swobodę szybkiej jazdy, by zapewnić innym bezpieczeństwo na drogach. Tak więc do motywu bezgranicznej wolności proponuję podejść ze zdrowym rozsądkiem i nie zaschłysnąć się jej gloryfikacją w filmie.

I druga mała notka - film ma jeszcze parę innych wątków, np. porusza problem rasizmu, homoseksualizmu, Hippisów, ale osobiście się na nich nie skupiam i pomijam w tej wypowiedzi.

Jeszcze w ramach opinii o filmie - dla mnie zasłużone 10/10, powody przemawiające wymieniłem powyżej. Dodam tylko, że baaaardzo podoba mi się to, że film nie jest "przeładowany" jak dzisiejsze, są te charakterystyczne powolne sceny i wyraźnie widać, że skupia się na ludziach (są co prawda gołe cycki etc., ale wg. mnie nie zaburzają obrazu całości). Klasyka gatunku filmu drogi, będąca w istocie filmem egzystencjonalnym. Gorąco polecam!

Jeśli ktoś ma odmienne zdanie, z czymś się nie zgadza - chętnie poznam, odpowiem - tylko proszę o dyskuję na poziomie, opartą na rozumowaniu i argumentach, a nie wycieczkach osobistych. Powyższa opinia jest moja własna osobista i nie traktuję jej jako jedynej słusznej. ;)