Mieczysława Ćwiklińska

Mieczysława Ćwiklińska, właściwie Mieczysława Aleksandra Trapszo, polska aktorka i śpiewaczka debiutowała w 1900 rolą Helenki w "Grubych rybach" Michała Bałuckiego w warszawskim Teatrze Ludowym. W latach 1901-1910 występowała na scenie Warszawskich Teatrów Rządowych, odnosząc sukcesy w farsach, komediach i operetkach. W 1911 grała  gościnnie w Dreźnie i Berlinie w partiach operetkowych. Od tego samego roku była na studiach wokalnych w Paryżu, gdzie opracowywała repertuar operowy.

Po wybuchu I wojny światowej pozostała we Francji. W 1918 roku wróciła do Warszawy i zaczęła występować w zespole operetkowym Teatru Nowości, a od 1922 grała w teatrach: Polskim, Małym, Komedii. W sezonie 1926/1927 wraz z Antonim Fertnerem założyła teatr komedii i farsy pod nazwą Teatr Ćwiklińskiej i Fertnera.

W latach 1934-1939 występowała głównie na scenie Teatru Narodowego, grając m.in. Szambelanową w "Panu Jowialskim", Podstolinę w "Zemście" Aleksandra Fredry czy Lulu w "Skizie" Gabrieli Zapolskiej. W pierwszych latach po II wojnie światowej występowała w teatrach krakowskich oraz gościnnie w całej Polsce. W 1950 roku na stałe wróciła do Warszawy i do końca życia pracowała w Teatrze Polskim oraz Teatrze Nowym.

Najważniejsze role teatralne aktorki to: Orgonowa w "Damach i huzarach" Aleksandra Fredry, Flaminta w "Uczonych białogłowach", Arsena w "Mizantropie" i pani Penelle w "Świętoszku" Moliera. Popisową rolę Babki w sztuce Alejandro Casony "Drzewa umierają stojąc" grała - poczynając od 1958 roku - około 1500 razy.

W filmie zagrała m.in. hrabinę Renatę Czermińską w komedii Juliusza Gardana "Czy Lucyna to dziewczyna ?"; prezesową Oksza, matkę Jana w filmie "Jadzia" Mieczysława Krawicza; Czabranową, matkę Tunki w "Doktorze Murku"; postać baronowej w obrazie "Żona i nie żona" Emila Chaberskiego.

Przyszła na świat w dzień Nowego Roku, stąd otrzymała imię zapisane w kalendarzu pod datą 1 stycznia - Mieczysława.

Pochodziła ze słynnej aktorskiej rodziny Trapszów. Jej dziadek Anastazy, znakomity aktor charakterystyczny i pedagog, miał czworo dzieci, które również zdecydowały się na życie podporządkowane scenie. Najstarszy syn, Marceli, ożenił się z aktorką Aleksandrą Ficzkowską. Mieczysława była ich pierwszym dzieckiem. Rodzice jednak szczerze pragnęli, aby córka nie zdecydowała się na trudną karierę aktorską. Oddali ją na pensję panny Warnke w Poznaniu. Po ukończeniu szkoły 18-letnia Miecia Trapszówna zgodziła się wyjść za mąż za zakochanego w niej dziennikarza i malarza, Zygmunta Bartkiewicza. Rzuciła go po dwóch latach, znużona monotonią małżeńskiego życia, które zupełnie nie odpowiadało jej temperamentowi. Zajęła się prowadzeniem butiku w Warszawie, ucząc się równocześnie gry aktorskiej. Wkrótce także ojciec zaczął udzielać jej lekcji.

Ćwiklińska rozpoczęła karierę od występów w farsach i krotochwilach. Odziedziczyła po matce przepiękny sopran, więc grywała też w operetkach i przez pewien czas chciała nawet zostać śpiewaczką operową. W latach 20. na dobre poświęciła się komedii, z którą związała się na resztę życia.

Największymi atutami aktorstwa Ćwiklińskiej były wyrazista i dyskretna mimika oraz znakomity głos, zdolny do oddania wszelkich uczuciowych niuansów. Artystka z wdziękiem i lekkością kreowała śmieszne i bogate psychologicznie postacie. Do historii polskiego teatru przeszły jej interpretacje hrabiny Klary w "Niewiernej", Fiokły w "Ożenku" czy pani Dulskiej. Ukoronowaniem kariery Ćwiklińskiej stała się mistrzowska rola Babki w melodramacie "Drzewa umierają stojąc". Od września 1958 do maja 1971 roku zagrała ją około 1500 razy.

Ćwiklińska pracowała niemal do końca życia, pozostając uosobieniem czaru i dowcipu. W wieku 91 lat wyruszyła na wielkie tournée po USA i Kanadzie. Kiedy pewnego razu usłyszała, że następnego dnia czeka ją występ w Nowym Jorku, westchnęła: "Mój Boże, dopiero co był Nowy Sącz, jutro Nowy Jork. Nie można powiedzieć, żeby obszar naszego objazdu się kurczył".