Recenzja wyd. DVD filmu

Rewers (2009)

Trzy kobiety w różnym wieku w jednym stoją domu. Najmłodsza z nich, Sabinka (Agata Buzek),  dobija do trzydziestki i wciąż nie ma męża. Mama z babcią próbują więc za wszelką cenę znaleźć jej przystojnego kawalera. Czasy są jednak ciężkie – najbardziej wartościowi mężczyźni zginęli podczas wojny. Ci, którzy przeżyli, okazują się albo zwichnięci psychicznie, albo skretyniali. Gdy panie zaczynają tracić nadzieję, że Sabince uda się wreszcie zmienić stan cywilny, niespodziewanie pojawia się samiec idealny. Ma na imię Bronisław (Marcin Dorociński), chodzi w płaszczu z postawionym kołnierzem, bije się jak zawodowiec, a całuje jak amant kina. Uszczęśliwiona Sabina nie ma jednak pojęcia, że jej kochanek skrywa pewną tajemnicę.

Nietrudno się domyślić, co to za sekret, skoro akcja "Rewersu" rozgrywa się w latach 50. ubiegłego wieku. Słońce narodów świeci na razie pełnym blaskiem, a jego mordercze promyczki padają na twarze kolejnych osób posądzanych o kontrrewolucyjną działalność. Reżyser Borys Lankosz nie nakręcił jednak wstrząsającego dramatu politycznego, lecz inteligentną czarną komedię, która z jednej strony nie każe traktować siebie zbyt serio, a z drugiej próbuje przekazać ciekawą refleksję dotyczącą przeszłości Polski.

Tytułowy rewers można odczytywać na kilka sposobów. Wielu recenzentów zwróciło już uwagę, że Lankosz polemizuje z uskutecznianą u nas od lat tradycją, by historię przedstawiać na ekranie wyłącznie w martyrologicznym tonie (cóż, poczucie humoru nigdy nie było mocną stroną polskich reżyserów). Dużo ciekawsze w "Rewersie" wydaje mi się jednak spojrzenie na dwoistość damskiej natury.  Sabinka zachowuje się przez większość filmu jak łaknąca czułości pensjonarka, ale, kiedy trzeba, umie dać odpór włochatym łapom męskiego potwora. W polskim kinie, które nigdy nie cierpiało na nadmiar pełnokrwistych bohaterek, pojawiły się kobiety potrafiące same o siebie zadbać. Trzymają się razem, wierzą w moc domowego ogniska i koniec końców dobrze na tym wychodzą.

"Rewers" ma parę mistrzowskich momentów (wizyta księgowego, pierwsze pojawienie się Bronisława), ale nie jest aż tak wybitnym dziełem, jak chcieliby niektórzy. Po fabularnej przewrotce w środku filmu napięcie, zamiast rosnąć z minuty na minutę, gwałtownie maleje. Stalinowska groza, która powinna czaić się pod drzwiami mieszkania Sabinki, nie daje o sobie znać. A skoro tak, to nie ma co się denerwować o losy sympatycznych postaci.

Nie bardzo wyszedł też Lankoszowi pomysł, by wprowadzić do filmu współczesny wątek. Miał on  niby zgrabnie spuentować film, ale ostatecznie osłabił tylko dramaturgię czarno-białej, "historycznej" partii filmu. No i ta charakteryzacja... Z kilogramem plasteliny na twarzy Agata Buzek nie wygląda jak sędziwa pani, lecz młoda kobieta próbująca wcielić się w staruszkę.  Niemniej, trzeba przyznać, że gdy aktorka nie ma na sobie makijażu, gra znakomicie.

Wydanie DVD nie powinno zawieść fanów kina domowego. Dźwięk i obraz są jak żyleta, a do tego w dziale dodatków można znaleźć parę interesujących materiałów, m.in. "making of", reportaż z planu oraz teledysk z muzyką Włodka Pawlika.