Recenzja filmu

Pluton (1986)

Oliver Stoneto reżyser znany ze swojego zamiłowania do tworzenia filmów ważnych politycznie. W końcu to on wbijał kij w mrowisko, krytykując media ("Urodzeni mordercy") czy też serwując widzom dosyć kontrowersyjną biografię George'a W. Busha. Nie mogło również w jego filmografii zabraknąć budzącej skrajne emocje wojny Wietnamskiej z racji tego iż jest to jedna z najbardziej drażliwych kwestii w Stanach Zjednoczonych. Warto zauważyć, że w tym samym roku w którym powstał "Pluton"Oliver Stonenakręcił też drugi kontrowersyjny wówczas film, "Salwador", który był jawnym protestem przeciwko polityce USA prowadzonej w państwach Ameryki Łacińskiej. Jednak melodramatyczna wizja historii Salwadoru nie odbiła się aż takim szerokim echem jak to zrobił "Pluton". Być może dlatego, że główne role grali tam wówczas bardziej znani aktorzy odJamesa Woodsa,Willem DafoeorazTom Berengera może dlatego, żeOliver Stonesam uczestniczył w wietnamskiej wojnie.


"Pluton" to poruszająca wizja wojny wietnamskiej widziana oczami młodego żołnierza Chrisa (Charlie Sheen), który jako "świeżak" nie jest zahartowany w boju. Chris jest świadkiem wielu makabrycznych zdarzeń od śmierci swoich kolegów, którzy giną z rąk "wroga" po katowanie przez amerykańskich żołnierzy niewinnych wietnamskich cywili. Reżyser zdecydował, by film miał wręcz autobiograficzny wydźwięk i by postać Chrisa-narratora wyrażała jego prywatne zdanie na temat wojny, a raczej jej bezsensu. To oczywiście zagrywka typowo hollywoodzka, podszyta moralizatorskim zacięciem, jednakże w wypadku tak drażliwego tematu, jakim była wówczas w Stanach Zjednoczonych wojna w Wietnamie, takie sprzedanie historii mogło liczyć na największy sukces i refleksję wśród widzów. Ale "Pluton" to nie tylko losy szeregowego Chrisa, który z pobudek patriotycznych walczy za ojczyznę. To również historia konfrontacji dwóch charakterów, sierżanta Eliasa (Willem Dafoe), sprawiedliwego żołnierza, który zdaje sobie sprawę, że wojna to tylko polityka, a zaprawionego w boju, czującego niechęć do "wroga" sierżanta Barnesa (Tom Berenger).


Bez wątpienia "Pluton" jest jednym z najgłośniejszych filmów, nawet nie tyle co lat 80., co całego XX wieku.Oliver Stonejako jeden z pierwszych reżyserów odważył się podjąć ten trudny temat i gdyby nie utrudnienia polityczne, to film powstałby już lata wcześniej. Ale może to i lepiej, że tak się nie stało. W końcu ostateczna wersja "Plutonu" zachwyciła krytyków i widzów na całym świecie, a do tego popchnęła do przodu karieręCharliego SheenaorazWillema Dafoe'a. Czy jednak twórcy "Urodzonych morderców" udało się wznieść na himalaje kinematografii i stworzyć swoiste arcydzieło, kamień milowy wśród wojennych produkcji? Jednak nie do końca.Francis Ford Coppolaze swoim siedem lat starszym "Czasem Apokalipsy" potrafił wykrzesać z wojennego filmu o wiele więcej. I nie tylko pod względem formy, która stoi zdecydowanie na wyższym poziomie, ale i treści. "Czas Apokalipsy" oprócz oczywistego antywojennego wydźwięku dotyka również moralnych zagadnień każdego z nas, tego czy mamy być konformistami i ulegać wszechobecnemu chaosowi. "Pluton" natomiast pozostaje jedynie filmem, który głośno manifestuje sprzeciw, pogardę wobec wojny w Wietnamie i wojny w ogóle, co sprawia, że jest filmem mniej wymiarowym od arcydzieła Coppoli. Abstrahując jednak od przepaści, która dzieli dwa te bardzo ważne obrazy, najbardziej znany filmOlivera Stone'ato wciąż wielkie dzieło i jeden z najbardziej znanych i ważnych filmów w historii kina.