Film eksperymentalny. Filmowy portret pisarza. Osią filmu jest rozmowa z Tadeuszem Konwickim. Drugą warstwę tworzą cytaty filmowej twórczości Konwickiego. Kolejną - liczne fragmenty dokumentalne z przełomowych momentów naszej historii. Esej o człowieku, artyście i historii, której był świadkiem i którą współtworzył.

Tadeusz Konwicki - pisarz, scenarzysta, reżyser, kierownik literacki kilku zespołów filmowych. W chwili realizacji filmu jego bohater ma 58 lat. Jest dojrzałym artystą ze sporym dorobkiem, ale przede wszystkim znaczącym doświadczeniem: dzieciństwo spędzone w Dolinie Wilejki, czas wojny w antybolszewickiej partyzantce AK, stalinizm i Odwilż. Jego opowieść dotyczy nie tyle dorobku artystycznego, drogi i poszukiwań twórczych, co przeżyć i związanych z nimi przemyśleń. Pisarz przygląda się im z dystansu, z pewną dozą autoironii, którą niekiedy wzmacnia, niekiedy łagodzi Titkow poprzez dobór materiałów, które zderza z ujęciami wypowiadającego się Konwickiego. Niektóre z tych filmowych fragmentów to wyimki z dawnych kronik, inne to zainscenizowane sytuacje z udziałem przyjaciół-aktorów i najważniejsze - sceny i ujęcia z dzieł autora "Ostatniego dnia lata" (1958). Titkow najczęściej przywołuje "Salto" (1965) i "Jak daleko stąd, jak blisko" (1971). Drugi z tych filmów to podróż bohatera w przeszłość, próba spowiedzi. Znakomicie rezonuje z sytuacją pisarza w "Przechodniu". We fragmentach pierwszego (przede wszystkim w kwestiach wypowiadanych przez jego bohatera Kowalskiego/Malinowskiego) Titkow odnajduje dwuznaczność, ambiwalencję postawy, o której mówi Konwicki w odniesieniu do swego zaangażowania politycznego w stalinizmie: "Czułem się oszukany, ale jednocześnie biorący udział w jakimś oszustwie." Film powstaje tuż po zakończeniu stanu wojennego. Wyraża się w nim duch czasu: potrzeba rachunku sumienia, ale bez skarg i bohaterszczyzny oraz tląca się, niewielka jeszcze, nadzieja na przyszłość.