Akcja filmu rozpoczyna się w Wigilię 1979 roku. Rodzina Kosińskich spędza szczęśliwie świąteczny czas. Paweł i Joanna są małżeństwem inteligenckim z ambicjami naukowymi, on zresztą już wykłada na uniwersytecie. Powodzi im się bardzo dobrze. Swój wysoki status materialny zawdzięczają praktykowanym od lat wyjazdom na Zachód do najprostszych fizycznych prac. Dzięki nim ich synek Michał może mieć piękne i drogie zabawki, o których jego koledzy ledwie ośmielają się marzyć. Niedługo po świętach żona Pawła ponownie wyjeżdża za żelazną kurtynę, by w Holandii opiekować się jakąś staruszką. Mijają tygodnie. Podczas rozmowy telefonicznej Joanna niespodziewanie obwieszcza Pawłowi, że postanowiła przedłużyć pobyt. Potem długo nie daje znaku życia. Wreszcie do Pawła dociera wiadomość, że jego żona chce w Holandii związać się z innym mężczyzną.