Kolejny, już dziewiąty odcinek niemieckiej serii o przygodach Winnetou i Old Shatterhanda. Niestety rutyna. Twórcy poszli na łatwiznę i nie zaproponowali niczego nowego. Strzelaniny, pościgi, piękne górskie krajobrazy, piękny Pierre Brice dosiadający równie pięknego konia - wszystko to widzieliśmy już w poprzednich odsłonach cyklu. Na tym etapie należałoby jakoś urozmaicić serię, np. rozbudowując portrety psychologiczne bohaterów czy komplikując relacje między nimi. Wbrew temu, co się czasami sugeruje (zwłaszcza ostatnio, po sukcesie BROKEBACK MOUNTAIN), więź między Shatterhandem a Winnetou jest czysta jak łza, pozbawiona erotycznych podtekstów. Ogólnie na żadne podteksty nie ma miejsca, wszystko w filmie jest jasne jak słońce i proste jak drut. Właśnie w prostocie tkwił urok pierwszych filmów o dzielnym Apaczu, lecz na litość boską, ileż można? To, co uchodziło w 1963 roku, kilka lat później zakrawa na anachronizm. Nic dziwnego, że seria w końcu umarła, a na scenę europejskiego westernu wkroczyły zupełnie odmienne w tonie włoskie produkcje.

Tyle o wadach. Nie chcę wyjść na malkontenta, który czepia się filmów za to, czym nie są i nigdy nie zamierzały być. Dziewiąta część cyklu jest sprawnie nakręcona i poprawnie zagrana. Dużo tu scen zbiorowych, choć najbardziej efektowną, jak na ironię kameralną, mamy w prologu. Uschi Glas (THE MONK WITH THE WHIP) jako Apanaczi, pół-Indianka i pół-Niemka, jest śliczna, dzielna i szlachetna. Choć tytuł sugeruje bliższą więź między nią a Winnetou, do niczego nie dochodzi i na dobrą sprawę dojść nie może. Ona ma już narzeczonego, a Apacz nie jest zainteresowany, zapewne wciąż wspomina Ribannę (z drugiej części trylogii). Zresztą w fabule nie ma czasu na miłość, trzeba co rusz użerać się z bandytami, których oślepia przeklęta żądza złota. Jak zwykle zresztą.

Pozycja dla wiernych fanów Winnetou i familijnych westernów. Reszta powinna najpierw zapoznać się z WINNETOU 1-3 bądź SKARBEM W SREBRNYM JEZIORZE. Podobnie jak APANACZI, wyszły w Polsce na DVD.