odcinek 1

Rok 1878 na Lubelszczyźnie. Siedemnastoletnia Matylda Bilińska uczy się na jednej z lubelskich pensji, ale jej niespokojna i buntownicza natura pragnie czegoś więcej. Właścicielka pensji, Madame Kretoczkin, łapie ją na gorącym uczynku i za mówienie ... po polsku, czytanie polskiej literatury romantycznej oraz udział w konspiracyjnych zebraniach kobiet, zamierza oddać w ręce policji. W nocy Matylda ucieka z pensji i szuka schronienia w Brzezinie, majątku przyjaciół jej ojca. Matylda jest przekonana, że jej rodzice nie żyją, a Witold Różański jest jej jedynym prawnym opiekunem. Prawda jest inna. Ojciec Matyldy, Tadeusz Biliński, został zesłany na Syberię i pracuje w nieludzkich warunkach w kamieniołomach. Przybycie Matyldy do dworu w Brzezinie nie jest w smak żonie Witolda, Helenie, której uwaga skupiona jest na wydaniu za mąż najstarszej córki.