Akcja serialu rozgrywa się w Sandomierzu i jego okolicach. Każdy z odcinków opowiada odrębną historię. Powracający z misji na Białorusi ksiądz Mateusz (Artur Żmijewski) zostaje wezwany przez biskupa (Sławomir Orzechowski). Na spotkaniu w kurii dowiaduje się, że obejmie probostwo w niewielkiej miejscowej parafii. Na pierwszej mszy odprawianej przez Mateusza poznajemy barwne grono jego parafian. Jest wśród nich jego gospodyni Natalia (Kinga Preis), Piotr – kościelny i organista w jednej osobie (Łukasz Lewandowski) i policjant Nocul (Michał Piela). Gdy niezwykły detektywistyczny talent nowego proboszcza ujawni się, aspirant Nocul stanie się częstym gościem na plebanii.

Przybyły z Białorusi ojciec Mateusz (Artur Żmijewski) zostaje delegowany przez biskupa na proboszcza parafii w Sandomierzu. Po przybyciu na plebanię poznaje wielu ludzi, potrzebujących pomocy duszpasterskiej. Jego otwartość oraz umiejętność postępowania z każdym człowiekiem pomogą mu zyskać szacunek. Co więcej, wielebny nie stroni od rozwiązywania spraw kryminalnych, raz po raz nękających Sandomierz. Z czasem staje się nieodzowną pomocą dla miejscowej policji...

Po powrocie z misji na Białorusi ojciec Mateusz zostaje wezwany do kurii, gdzie biskup powierza mu niewielką położoną na obrzeżach Sandomierza parafię (fotografowane pięknie przez operatora Jarosława Żamojdę miasteczko, skąpane w słońcu i pełne urokliwych zakątków w niczym nie ustępuje malowniczością włoskiemu Gubbio). Nowy proboszcz okazuje się człowiekiem dobrze znającym życie, mającym też prawdziwy talent do rozwiązywania zagadek kryminalnych. Działania wykraczające poza obowiązki duszpasterza umożliwia mu przyjaźń z sympatycznym miejscowym policjantem, aspirantem Noculem, który z szacunku dla osoby duchownej popełnia liczne niedyskrecje zawodowe. Nie jest to w smak podinspektorowi Możejce, przełożonemu Nocula, ale i on musi w końcu uznać niezwykłe zdolności "detektywa w sutannie", jego intuicję i dar otwierania ludzkich serc wynikający z ufności w dobro ukryte w każdym człowieku. Do grona mieszkańców plebanii należy też gospodyni Natalia, dość kłótliwa i wścibska, a przy tym nie najlepsza kucharka, ale za to osoba złotego serca, oraz podkochujący się w niej Piotr - kościelny i organista w jednej osobie. Z czasem schronienie tam znajdzie również mały łobuziak Michał, półsierota, oraz jego nieco sklerotyczna babcia, którzy wskutek fatalnego zbiegu okoliczności zostali bez dachu nad głową.

Sandomierz to malowniczo położone miasteczko, w którym na pierwszy rzut oka czas płynie wolniej, a życie wydaje się spokojniejsze. Jednak nawet tutaj przestępcy nie śpią. Policjanci z sandomierskiej komendy mają pełne ręce roboty. Inspektor Możejko z poczciwymi aspirantami próbują zaprowadzić porządek, jednak nie wszystkie poszlaki w śledztwach wydają się oczywiste. W rozwiązywaniu kryminalnych zagadek pomaga im ksiądz Mateusz, który nie tylko stanowi oparcie dla lokalnej społeczności, ale posiada rzadki, detektywistyczny talent. Opiekę nad sandomierską plebanią sprawuje wiecznie roztargniona Natalia. Razem z "babcią" Lucyną stanowią duet, który niemal za każdym razem wywołuje uśmiech.